Həzrət Zəhra “Fatimə (salamullahi əleyha)”nın doğum tarixi barədə hamıya məlumdur ki, bu hadisə Cəmadius-sani (Cəmadi əl-axir) ayında baş vermişdir. Lakin onun doğum ili ilə bağlı alimlər arasında fikir ayrılığı mövcuddur.
Bəzilərinə görə, Həzrət Fatimə (s.ə) Cəmadius-sani ayında, Peyğəmbərin (s) besətindən beş il əvvəl, yəni Rəsulullahın (s) 35 yaşında dünyaya gəlmişdir. Bəzi tarixçilər məsum imamların (ə) buyuruqlarına əsaslanaraq, Həzrət Fatimənin (s.ə) besətdən sonra dünyaya gəldiyini qəbul edirlər. Çünki Peyğəmbər (s) besətdən bir müddət sonra Uca Allahın əmri ilə Meraca yüksəldi və bu ilahi yüksəliş zamanı yaradılış aləminin və qeyb aləmlərinin bir çox sirlərinə agah oldu. O müddətdə cənnət nemətlərindən istifadə etdi. Yer üzünə qayıtdıqdan və evinə döndükdən sonra həyat yoldaşı ilə birgə oldu və bu mübarək şəraitdə onun pak və cənnət mənşəli qızı Fatimə Zəhra (s.ə)-nın nuru formalaşdı.
Lakin alimlər özləri də, Həzrət Fatimənin (s.ə) doğumunun besətdən sonra olduğunu qəbul etsələr də, dəqiq il mövzusunda tam yekdil deyillər. Onların əksəriyyəti besətin beşinci ilini və hicrətdən səkkiz il əvvəl olan dövrü Həzrət Fatimə Zəhra (s.ə)-nın doğum tarixi kimi qeyd edir. Digər bir qrup isə besətin ikinci ilini və hicrətdən on bir il əvvəl olan ili onun doğum ili hesab edir.
Şeyx Tusi “Misbahul-mutəhəccid” adlı əsərində və əksər alimlər qeyd etmişlər ki, Həzrət Fatimənin (s.ə) doğumu Cəmadius-sani ayının iyirminci günü baş vermişdir. Bəziləri bu doğumun cümə günü, besətin ikinci ilində olduğunu demiş, digərləri isə besətin beşinci ilini qeyd etmişlər.
Həzrət Xədicənin (s.ə) mübarək hamiləliyi
Əllamə Məclisi (rəhmətullahi əleyh) “Həyatul-qulub” əsərində nəql edir ki, “Udədul-quvviyə” kitabının müəllifi rəvayət etmişdir: Rəsulullahın (s) besətindən beş il sonra Həzrət Fatimə (s.ə) Həzrət Xədicədən (s.ə) dünyaya gəlmişdir. Xədicənin (s.ə) bu mübarək hamiləliyinin keyfiyyəti isə belə olmuşdur:
Bir gün Rəsulullah (s) Əbtah adlı məkanda Əmirəlmöminin Əli (ə), Əmmar ibn Yasir, Munzir ibn Zuhzəhah, Həmzə, Abbas, Əbu Bəkr və Ömərlə birlikdə oturmuşdu ki, qəfil Cəbrail (ə) öz əsl surətində nazil oldu, qanadlarını açdı və şərqdən qərbə qədər hər yeri bürüdü. Sonra Peyğəmbərə (s) xitab edərək dedi:
“Ey Muhəmməd! Uca Allah sənə salam göndərir və sənə əmr edir ki, qırx gecə-gündüz Xədicədən uzaq olasan.”
Bunun ardınca Peyğəmbər (s) qırx gün Xədicənin (s.ə) evinə getmədi; gündüzlər oruc tutar, gecələr isə sübhə qədər ibadət edərdi. O, Əmmarı Xədicənin yanına göndərib dedi ki, ona desin:
“Ey Xədicə! Mənim səndən uzaq qalmağım səndən narazılıq və ya düşmənçilik üzündən deyil; bu, Rəbbimin əmridir ki, Öz ilahi təqdirini icra etsin. Özün haqqında yalnız xeyir düşün; çünki Uca Allah hər gün bir neçə dəfə səninlə Öz mələkləri qarşısında fəxr edir. Gecələr evinin qapısını bağla, öz yatağında yat; mən isə ilahi vədə qədər Fatimə binti Əsədin evində qalacağam.”
Xədicə (s.ə) Peyğəmbərdən (s) ayrılığa görə hər gün bir neçə dəfə ağlayırdı. Qırx gün tamam olduqda, Cəbrail (ə) yenidən nazil oldu və dedi:
“Ey Muhəmməd! Uca Allah sənə salam göndərir və buyurur ki, Mənim hədiyyəm və kəramətim üçün hazır ol.”
Bu zaman Mikayıl (ə) nazil oldu və üzəri Cənnət ipəyindən olan bir örtüklə örtülmüş bir sinini gətirib Peyğəmbərin (s) qarşısına qoydu və dedi:
“Rəbbin buyurur ki, bu gecə iftarını bu yeməklə aç.”
Əmirəlmöminin Əli (ə) buyurur:
“Hər axşam iftar vaxtı çatanda Peyğəmbər (s) mənə əmr edərdi ki, qapını açım, kim istəsə gəlib onunla iftar etsin. Lakin bu gecə mənə buyurdu ki, qapıda otur və heç kəsi içəri buraxma; çünki bu yemək məndən başqasına haramdır.”
Peyğəmbər (s) iftar etmək istədikdə sinini açdı. Onun içində Cənnət meyvələrindən bir salxım xurma, bir salxım üzüm və Cənnət suyundan bir cam var idi. Peyğəmbər (s) onlardan yeyib doydu, sudan içib susuzluğunu yatırdı. Cəbrail (ə) Cənnət dolçasından onun mübarək əllərinə su tökür, Mikayıl (ə) əllərini yuyur, İsrafil (ə) isə Cənnət dəsmalı ilə qurulayırdı. Artıq qalan yeməklər və qablar səmaya qaldırıldı.
Peyğəmbər (s) namaz qılmaq üçün qalxdıqda, Cəbrail (ə) dedi:
“Bu vaxt namaz qılmağın caiz deyil”
(burada məqsəd nafilə və müstəhəb namazlardır, yoxsa vacib namaz deyil; çünki Peyğəmbər (s) və imamların (ə) adəti iftardan əvvəl namaz qılmaq idi).
“İndi dərhal Xədicənin evinə get və onunla birgə ol; çünki Uca Allah bu gecə sənin nəslindən pak bir övlad yaratmaq istəyir.”
Bundan sonra Peyğəmbər (s) Xədicənin (s.ə) evinə yönəldi. Xədicə (s.ə) belə deyir:
“Mən təkliyə öyrəşmişdim. Gecə olanda qapıları bağlayar, pərdələri asar, namazımı qılar, gecə paltarımı geyinib yatır, çırağı söndürərdim. Bu gecə yuxu halında idim ki, qapının döyüldüyünü eşitdim. Dedim: Kimdir qapını döyən? Muhəmməddən başqasına bu evə daxil olmaq icazəli deyil!”
Peyğəmbər (s) buyurdu:
“Ey Xədicə! Qapını aç, mənəm Muhəmməd.”
Onun sevinc dolu səsini eşidəndə dərhal qalxdım və qapını açdım. Peyğəmbərin (s) adəti belə idi ki, yatmaq istəyəndə su istəyər, dəstəmaz alar, iki rükət namaz qılar, sonra yatağa girərdi. Lakin bu mübarək gecədə bunların heç birini etmədi. Daxil olan kimi əlimdən tutdu və məni yatağa apardı. Həmin gecədən sonra yataqdan qalxdıqda, Fatimənin nurunu bətnimdə hiss etdim.
Həzrət Fatimə (s.ə) Peyğəmbər Əkrəmin (s) Həzrət Xədicədən (s.ə) olan sonuncu övladı idi. Xədicənin (s.ə) Peyğəmbərdən (s) iki oğlu olmuşdu: Qasım və Abdullah. Qasım besətdən əvvəl, Abdullah isə besətdən sonra dünyaya gəlmişdi. Həmçinin dörd qızı olmuşdu: Zeynəb, Rüqəyyə, Ummu Gülsum və Fatimə Zəhra (s.ə). Onların hamısı Peyğəmbərin (s) besətindən əvvəl, yalnız Fatimə Zəhra (s.ə) (və bəzi rəvayətlərə görə Ummu Gülsum də) besətdən sonra dünyaya gəlmişdir.
Həzrət Fatimənin (s.ə) doğumu necə baş vermişdir
Şeyx Səduq (rəhmətullahi əleyh) etibarlı sənədlə Müfəzzəl ibn Ömərdən rəvayət edir. O deyir:
“İmam Sadiqdən (ə) soruşdum: Həzrət Fatimə Zəhra (s.ə)-nın doğumu necə olmuşdur? İmam (ə) buyurdu: – Xədicə (s.ə) Rəsulullah (s) ilə evlənməyi qəbul etdikdən sonra, Məkkə qadınları ona qarşı bəslədikləri düşmənçilik səbəbilə ondan uzaqlaşdılar. Onunla əlaqəni kəsdilər, ona salam vermədilər və heç bir qadının onun yanına gəlməsinə icazə vermədilər. Bu səbəbdən Xədicəyə (s.ə) böyük bir tənhalıq və qorxu üz verdi. Lakin onun ən böyük dərdi və nigarançılığı Rəsulullah (s) idi ki, düşmənlərin şiddətli kinindən ona bir zərər toxunmasın. Xədicə (s.ə) Həzrət Fatiməyə (s.ə) hamilə olduqda, Fatimə anasının bətnində onunla danışır, ona yoldaşlıq edir və səbirli olmağa çağırırdı. Xədicə bu halı Rəsulullahdan (s) gizlədirdi. Bir gün Peyğəmbər (s) evə daxil oldu və Xədicənin kimsə ilə danışdığını eşitdi, lakin yanında heç kəsi görmədi. Buyurdu: “Ey Xədicə, kiminlə danışırsan?” Xədicə dedi: “Bətnimdə olan övladım mənimlə danışır və mənə yoldaşlıq edir!” Peyğəmbər (s) buyurdu: “İndi Cəbrail mənə xəbər verir ki, bu övlad qızdır və o, pak, xeyir-bərəkətli bir nəsildir. Uca Allah mənim nəslimi ondan yaradacaq və onun nəslindən din imamları və rəhbərləri gələcəkdir. Vəhy başa çatdıqdan sonra Uca Allah onları yer üzündə Öz xəlifələri edəcəkdir.”
Xədicə (s.ə) bu halda idi, ta ki Həzrət Fatimənin (s.ə) doğum vaxtı yaxınlaşdı. Doğuş ağrılarını hiss etdikdə, Qüreyş və Bəni-Haşim qadınlarına xəbər göndərdi ki, onun yanına gəlsinlər. Lakin onlar cavab olaraq dedilər:
“Sən bizim sözümüzə qulaq asmadın, yetim Əbu Talibin oğlu ilə evləndin; o isə kasıbdır və malı yoxdur. Buna görə biz sənin evinə gəlməyəcək və sənin işinlə maraqlanmayacağıq.”
Xədicə (s.ə) bu cavabı eşidəndə çox kədərləndi. Bu vaxt qəflətən dörd buğdayı rəngli, uzunboylu qadın onun yanında peyda oldu. Onlar Bəni-Haşim qadınlarına bənzəyirdi. Xədicə onları görəndə qorxdu. Onlardan biri dedi:
“Qorxma, ey Xədicə! Biz Rəbbinin tərəfindən sənə göndərilmişik və sənin köməkçilərinik. Mən Sara, İbrahimin (ə) zövcəsiyəm; ikincisi Asiya, Muzahimin qızıdır və Cənnətdə sənin yoldaşın olacaq; üçüncüsü Məryəm, İmranın qızıdır; dördüncüsü isə Gülsüm, Musa ibn İmranın bacısıdır. Uca Allah bizi göndərmişdir ki, bu doğum anında sənin yanında olaq və sənə kömək edək.”
Onlardan biri Xədicənin sağ tərəfində, biri sol tərəfində, biri qarşısında, digəri isə arxasında əyləşdi. Bu zaman Həzrət Fatimə (s.ə) pak və təmiz şəkildə dünyaya gəldi. Yerə düşən kimi onun nuru elə saçıldı ki, Məkkənin evlərini işıqlandırdı və yer üzünün şərqində və qərbində elə bir yer qalmadı ki, o nurla aydınlanmasın. Sonra Cənnət hurilərindən on nəfər evə daxil oldu; hər birinin əlində Cənnət ibriki və ləyən vardı və ibrikləri Kövsər suyu ilə dolu idi. Xədicənin qarşısında duran qadın Həzrət Fatiməni (s.ə) götürdü, onu Kövsər suyu ilə yudu və süddən də ağ, müşk və ənbərdən də ətirli iki ağ paltar çıxardı. Onlardan biri ilə Fatiməni bükdü, digəri ilə isə baş örtüyü etdi və onu danışdırdı.
Həzrət Fatimə (s.ə) buyurdu:
“Əşhədu ən lə ilahə illəllah və ənnə əbi Rəsulullah, səyyidul-ənbiyə, və ənnə bəli səyyidul-əvsiya, və vələdi sədətul-əsbat.”
“Allahdan başqa məbud olmadığına şahidlik edirəm; atam Allahın Rəsulu və peyğəmbərlərin ağasıdır; həyat yoldaşım peyğəmbərlərin vəsilərinin ağasıdır; övladlarım isə peyğəmbər nəvələrinin ağalarıdır.”
Sonra o qadınların hər birinə salam verdi və adları ilə çağırdı. Onlar sevindilər, Cənnət huriləri gülümsədilər və bir-birlərinə aləmlərin qadınlar xanımının doğumu müjdəsini verdilər. Səmada əvvəllər görünməmiş parlaq bir nur zahir oldu. Daha sonra o müqəddəs qadınlar Xədicəyə dedilər:
“Bu qızı qucağına al; o pak və paklaşdırılmış, mübarəkdir. Uca Allah ona və onun nəslinə bərəkət vermişdir.”
Xədicə (s.ə) onu sevinc və şadlıqla qucağına aldı, döşünü onun ağzına qoydu. Həzrət Fatimə (s.ə) bir gündə digər uşaqların bir ayda böyüdüyü qədər, bir ayda isə digərlərinin bir ildə böyüdüyü qədər inkişaf edirdi.
Mənbələr:
- Beytül-əḥzān, Şeyx Abbas Qumi, səh. 18
- Əl-Ədədül-qəviyyə, Əli ibn Yusuf Hilli, səh. 219
- On dörd Məsumun (ə) həyatı, İ‘lamül-vəra əsərinin tərcüməsi, səh. 221
- Mövəsuətut-tarixil-islami, Məhəmmədhadi Yusufi, cild 1, səh. 348
- Misbahul-mütəhəccid, Şeyx Tusi, səh. 551, Beyrut, Ələmi nəşri
- Peyğəmbərlərin tarixi (Həyatül-qulub), cild 3, səh. 255–256, Sərvər nəşri
- Əmaliyi-Şeyx Səduq, səh. 690, 87-ci məclis, hədis 947
